جعفری, محمد, حسینجانزاده, فریبرز, یزدانی, زهرا. (1398). ادیبان دوزبانه سلجوقی و تحولات زبان فارسی و عربی. فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی, 13(49), 297-316.
محمد جعفری; فریبرز حسینجانزاده; زهرا یزدانی. "ادیبان دوزبانه سلجوقی و تحولات زبان فارسی و عربی". فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی, 13, 49, 1398, 297-316.
جعفری, محمد, حسینجانزاده, فریبرز, یزدانی, زهرا. (1398). 'ادیبان دوزبانه سلجوقی و تحولات زبان فارسی و عربی', فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی, 13(49), pp. 297-316.
جعفری, محمد, حسینجانزاده, فریبرز, یزدانی, زهرا. ادیبان دوزبانه سلجوقی و تحولات زبان فارسی و عربی. فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی, 1398; 13(49): 297-316.
1عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر، ایران(استادیار)
2دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر، ایران
چکیده
زبان فارسی و عربی، به سبب همجواری و تعاملات دوسویه، از دوره باستان تا کنون، بر اثر مناسبات فرهنگی و سیاسی بسیار از یکدیگر متأثر شده‌اند. اما در قرن پنجم هجری خاصه در عصر سلجوقیان به سبب رقابتهای علمی و ادبی میان شاهزادگان و امیران ولایتهای مختلف این تأثیرپذیری و اختلاط وارد بسیاری از واژههای دو زبان شد که نهایتاً به تکامل تدریجی آنها منجر گردید. این پژوهش بر اساس منابع ادبی و تاریخی، نیز تحقیقات جدید، با رویکرد توصیفی- تحلیلی به تبیین علل و عوامل تأثیرگذار بر پیشرفت این دو زبان در دوره سلجوقی پرداخته است و به این نتیجه دست یافته که ریشه تحول و پیشرفت زبان فارسی به عنوان زبان ملی و زبان عربی در سطح زبان دینی و شرعی در این عصر بوده است؛ نویسندگان و شاعران دوزبانه و نیز امیران و شاهزادگان سلجوقی در فرایند این تحول و تأثیرپذیری بیش‌ترین تأثیر را داشتند.هدف این تحقیق بررسی شخصیتهای سیاسی و ادبی دوزبانه در ادبیات فارسی و عربی، و همچنین کشف علت بقای این دو زبان در زمان حاضر است.
ابن بی بی المنجمه، امیر ناصرالدین حسین بن محمد بن علی الجعفری الرغدی. 1390ش، تاریخ ابن بی بی، یا الأوامر العلائیة فی الأمور العلائیة، مصحح: ژاله علو متحدین، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
آذرنوش، آذرتاش. 1385ش، چالش میان فارسی وعربی، چاپ اول، تهران: نشر نی.
بلخی، عمر بن محمود قاضی حمیدالدین. 1372ش، مقامات حمیدی، مصحح: دکتر رضا انزابی نژاد، چاپ دوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی
بهار، محمد تقی(مصحح). 1381ش، تاریخ سیستان، چاپ اول، تهران: انتشارات معین.
تویسرکانی، قاسم. 1383ش، نامه‌های رشید الدّین وطواط، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
جعفریان، رسول. 1377ش، از طلوع طاهریان تا غروب خوارزمشاهیان، تهران: اندیشه معاصر.
خسروشاهی، رضا. 1350ش، شعر و ادب فارسی در آسیای صغیر، چاپ اول، تهران: دانشسرای عالی.
راوندی. 1364ش، راحة الصدور وآیة السرور، مصصحان: محمد اقبال و مجتبی مینوی، چاپ دوم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
زرین کوب، عبدالحسین. 1358ش، از گذشته ادبی ایران، چاپ سوم، تهران: بی نا.
صفا، ذبیح الله. 1369ش، تاریخ ادبیات در ایران، ج 2، چاپ دهم، تهران: انتشارات فردوس.
کفافی، محمد عبدالسلام. 1972م، فی الأدب المقارن، دراسات فی نظریة الأدب والشعر القصصی، چاپ اول، بیروت: دار النهضة العربیة.
منشی، نصرالله. 1356ش، کلیله و دمنه، مصحح: مجتبی مینوی طهرانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
نظامی عروضی سمرقندی، احمد بن عمر بن علی. 1388ش، چهار مقاله و تعلیقات، مصحح: علامه محمد قزوینی و محمد معین، چاپ اول، تهران: نشر معین.
کتب لاتین
Bill H ickman, Gary Leiser, Turkish Language Literature and HistoryRoutiedge, Mehr,22,1394.
Peter, Malcolm, Holt, Ann K.S, Lamboton, The Cambridge History of Islam, Volume2, Cambridge University Press, Ordibehsht,1356.
مقالات
ممتحن، مهدی و حاجی زاده، مهین. 1389ش، «بررسی سیر تحول شعر نو در زبان عربی و فارسی»، مجله مطالعات ادبیات تطبیقی، جیرفت، دوره چهارم، شماره 16، صص 153- 180.
ابتدای صفحه