دژهوشربا یاقلعة ذاتالصور که مثنوی معنوی با آن به پایان میرسد، یکی از مهمترین و جذابترین داستانهای مثنوی است که تاکنون شرحهای مختلفی بر آن نوشته شده است.گنبد سرخ نظامی در هفت پیکر هم در مجموعه آثار نظامی جایگاه ویژه و والایی دارد. با توجه به وجود پارهای مشابهتها بین این دو داستان، در مقالة حاضر سعی شده است تا با دیدی تطبیقی این دو داستان، تحلیل و بررسی شوند. نتیجة تحقیق حاکی از این است که یا مولانا درسرودن دژ هوشربا تحت تأثیر گنبد سرخ نظامی بوده است و مانند دیگر داستانهای مثنوی آن را در جهت اهداف و مقاصد خود به کار گرفته است و یااینکه هردو از منبع مشترک دیگری استفاده کردهاند.